بررسی ساختواژی و معناشناختی پسوند کوچک ساز «چه»در زبان فارسی
Authors
abstract
کوچک سازی فرآیندی است که از رهگذر آن معنای اصلی کوچک بودن در ابعاد و اندازه و معانی ضمنی دیگر همچون بیان احساس، تحقیر، تشبیه، نسبت و مانند آنها به یک صورت زبانی افزوده می شود و به این طریق مفاهیم متعدد تولید شده و زبان از داشتن چند واژه جداگانه برای بیان آن معانی بی نیاز می شود. از این رو، مطالعه کوچک سازی در حوزه معنی شناسی جذابیت دارد و مهم ترین مسائل نظری مورد توجه پژوهشگران در این حوزه یکی پاسخ به این سؤال است که معانی متعدد عناصر کوچک ساز به لحاظ درزمانی چگونه از یک معنای واحد مشتق شده اند و دیگر اینکه چگونه می توان وجود این معانی متعدد را به لحاظ هم زمانی توجیه کرد. ژورافسکی (1996) یکی از محققانی است که در باره معنی شناسی کوچک سازی تحقیق کرده است. وی معتقد است که معانی متعدد وندهای کوچک ساز گسترش هایی از مفاهیم مرکزی کودک/ کوچک/ جنس مؤنث اند که با ساز و کار های مختلف تغییرِ معنی از قبیل استعاره، استنتاج، تعمیم و انتزاع لامدا، به سه معنی ذکر شده مربوط می شوند. به رغم اهمیت و کاربرد فراوان صورت های کوچک شده در زبان فارسی، تا کنون هیچ گونه بحث نظری یا تحقیق علمی در این زمینه انجام نشده است و پژوهشگران در بررسی این پدیده عموماً به ذکر مطالب کلی و معرفی انواع وندها و معانی تحت الفظی آنها بسنده کرده و به جنبه های کاربردشناختی و صرفی این عناصر توجهی نشان نداده اند. در پژوهش حاضر می کوشیم ساختواژه و معانی مختلف پسوند کوچک ساز ‘چه’ را با الهام از دیدگاه های ژورافسکی (1996) و اشنایدر (2003) بررسی کنیم.
similar resources
بررسی ساختواژی و معنایی پسوند «-گر» در زبان فارسی
این پژوهش پسوند «-گر» زبان فارسی را از نظر ساختواژی و معنایی بر پایۀ دادههایی از دو گویش زبان کردی بررسی میکند. در گویش سورانی این پسوند به صورت «-کَر» به کارمیرود. در گویش هَورامی، ستاک حال فعل کردن، «-کَر» و در گویش سورانی، «-کَ» است. سورانی یک پسوند «-َر» (-{r)، مشابه پسوند -er انگلیسی، نیز دارد که نقش عمدهاش ساخت اسم فاعل و اسم ابزار است. در مورد ساختواژۀ «-گر»، در این نوشتار دو فرضیه مطرح ش...
full textابعاد معناشناختی «باید» در زبان فارسی
باید از جمله مقولههای واژگانی در زبان فارسی است که به طور جدّی با مقولة معنایی وجهیت گره خورده و از این روی، دارای ابعاد معناشناختی پیچیده و قابل تأمّلی میباشد. در مقالة حاضر با بررسی و تحلیل شواهدی از زبان فارسی معاصر، برخی از ابعاد معناشناختی و کاربرد شناختی مقولة باید در این زبان مورد مطالعه قرار گرفته است. این بررسی نشان میدهد که مقولة یاد شده، منتقل کنندة طیف گستردهای از معانی وجهی در زب...
full textبررسی الگوهای ساختواژی عربی وارد شده در زبان فارسی
یکی از اطلاعات زبانی که فارسی زبانان برای کمکردن عمق نوشتاری خط فارسی از آن استفاده می کنند، آشنایی با صورت نوشتاری و تلفظ کلماتی است که منشأ عربی دارند. هدف تحقیق پاسخ دادن به این سؤال است که آیا کلمات فارسی که براساس الگوهای ساختواژی عربی ساخته شـــده اند، از برونداد واجــی آن الگوها نیز تبعیــت میکنند؟ برای پاسخ به این سؤال باید در واژگان به جســتجوی کلماتی پرداخت که بر اساس الگوهای ساخ...
full textپسوند ( - ه) وندی پرکاربرد در زبان فارسی (رویکردی توصیفی)
چکیده پسوند (- ه / - ـه = /e/) از پرکاربردترین وندهای فارسی است. نقشاختصاصی و زایای این وند، ساختن صفت مفعولی یا اسم مفعول از بن گذشتة فعل است، به این معنی که از پیوند (- ه) با بن گذشتة همة فعلها میتوان صفت مفعولی یا اسم مفعول ساخت. اما وند (- ه)، افزون براین نقش، دارای نقشهای فرعی دیگری از جمله ساختن اسم مصدر و اسم ابزار از بن مضارع است که کمتر بدانها پرداخته شده است. از طرف دیگر اغل...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
پژوهشهای زبانیPublisher: دانشکده ادبیات وعلوم انسانی
ISSN 1026-2288
volume 4
issue 2 2014
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023